По вступных словах обидвох ґуберанторів ся розвинула творча діскузія, яка доповнёвала повіджене о новы факты і пропозіції. В такім дусї выступав о. Ёсафат Тімковіч, якый робить над книжков Русины і василіаны в церьковных документах. Він высловив думку, же не треба быти песімістами, бо 35 000 ґрекокатоликів, якы сі записали русиньскый язык як материньскый, то є великый і цінный духовный потенціал. А є лем на них, як ся будуть старати о свою духовну і націоналну потраву. Што сі набудуть, то будуть мати.
Гавриїл Бескид поінформовавв притомных о роботї Руського клубу і Общества А. Духновіча при Руськім домі в Пряшові, о конференції к 80. річніцї од куплїня Руського дому. Ёго выступ корешпондовав з актуалныма проблемами роботы новозволеного выбору Руського клубу – 1923. Слово в діскузії взяла писателька Марія Ґірова, Ян Гриб, Василь Ябур, Кветослава Копорова, Анна Плїшкова, Марія Мальцовска і ряд іншых, якы ся занимали професіоналізаціёв роботы в народностнім жывотї, а главно доц. В. Ябур професіоналізаціёв роботы на полю здоконалёваня русиньского літературного языка на акдемічній теріторії, у школах і под.
Закладаючі членове Академії русиньской културы на Словеньску, меджі якыма не хыбило і таке мено, як Василь Турок, першый председа Русиньской оброды на Словеньску, конштатовали важность проблематікы русиньского народностного жывота, розвоя културы, пресы, яка не все находить підпору в одповідных орґанів. Радцёве, якых сі зволили ґубернаторы споміджі актівных особностей русиньского жывота, бы мали давати творчі імпулзы в жывотї Академії русиньской културы на Словеньску. Є што робити. Поле неоране зістає, главно в проблематіці русиньского школства і в міджілюдьскых односинах міджі лідрами окремых русиньскых орґанізацій. Ясно, же Академія русиньской културы на Словеньску як часть Світовой академії русиньской културы буде ся усиловати о злїпшіня роботы русиньскых орґанізацій на Словеньску, якы ся ку нїй приголосили, але єдночасно буде мати на думцї ай жывот Русинів в Польску, Українї, Канадї, США і т. д.
Взаємна сполупраца з іншыма країнами, де жыють Русины, має давну традіцію. На Словеньску академія має на чім будовати. Тадь кодіфікація русиньского языка (як найвекшый здобыток русиньского народностного жывота), радіо, театер, русиньска преса, русиньска література, церьков, русиньскы школы – то є робота ай членів нововзникнувшой інштітуції, главно ёго ґубернаторів.
Пожелайме новій русиньскій інштітуції міцны фундаменты і уродный ґрунт, на якім, маме надїй, ся зродить новый і якостнїшый уроджай.
М. МАЛЬЦОВСКА